Biblioteka Celsusa w Efezie
Rzymianie budowali biblioteki nie tylko w Italii, ale także poza jej granicami, w prowincjach Imperium. Do najbardziej znanych należała Biblioteka Celsusa. Założona została w 110 r. w Efezie (dzisiejsza Turcja) przez Tyberiusza Juliusza Akwilę, dla upamiętnienia swego ojca – Tyberiusza Juliusza Celsusa.
Biblioteka Celsusa jest jedną z najlepiej zachowanych bibliotek starożytnych. Prowadzone w Efezie wykopaliska archeologiczne pozwalają na dosyć szegółowe odtworzenie jej wyglądu (Zob. rysunek powyżej). Sam budynek posadowiono na podwyższeniu otoczonym dziewięciostopniowymi schodami, szerokim na 21 metrów.
Sposób rozplanowania biblioteki różnił się się od dotychczas stosowanego – greckiego – z oddzielnymi magazynami na książki. Rzymianie zbudowali jedną salę główną o rozmiarach 10,9 m na 16,7 m, gdzie w niszach przechowywano szafy ze zwojami. Budowano też podwójne mury, które miały chronić zbiory przed wilgocią. W centrum znajdował się prawdopodobnie posąg Ateny, bogini mądrości i nauki.
Budowę książnicy ukończyli w 135 r. spadkobiercy konsula. Część biblioteki spłonęła w pożarze. Około roku 400 plac przed budynkiem zamieniono w basen.
Historia bibliotek | Rzym | Biblioteka ulpiańska